Celiakia

Celiakia jest schorzeniem możliwym do zdiagnozowania przez gastroenterologa, które niszczy wyściółkę jelita cienkiego. Jeśli masz celiakię, jedzenie glutenu – białka zawartego w pszenicy, owsie, życie i jęczmieniu – wyzwala reakcję immunologiczną, która podrażnia jelito cienkie. Z czasem podrażnienie to powoduje zapalenie, w wyniku którego organizm nie jest w stanie przyswajać niektórych potrzebnych składników odżywczych, takich jak żelazo, wapń, tłuszcz czy kwas foliowy (witamina B).

Jeśli nieleczona, celiakia może spowodować wzdęcia, utratę wagi i biegunkę. Może również prowadzić do anemii,  niedożywienia mózgu, układu nerwowego, szkieletu i ważnych organów. Wiele osób dotkniętych celiakią nawet o tym nie wie. Często przypisują objawy choroby innym przyczynom. Czasami ich lekarze nie biorą pod uwagę celiakii. Dobrze wyszkolony lekarz specjalista po przedstawieniu objawów i wyników badań rozważy wszystkie możliwości.

Objawy celiakii

Celiakia wpływa na ludzi różnie. Chociaż najczęstsze objawy to niewytłumaczalna utrata wagi i biegunka, wśród innych symptomów znajdziemy także:

bóle brzucha
refluks żołądkowo-przełykowy i zgagę
anemię (od niedoborów żelaza)
wzdęcia i gazy
zatwardzenia
skurcze
zmęczenie
bóle głowy
swędzące wysypki skórne
bóle stawów
drętwienie kończyn
blade stolce
malejącą gęstość kości
próchnicę zębową

Przyczyny celiakii

Nikt nie wie co powoduje celiakię, nawet lekarze specjaliści. Choroba może być częściowo genetyczna, ale nie jest to do końca pewne. Większość osób cierpiących na celiakię to ludzie rasy białej. Sama choroba może nie ujawniać się latami zanim nie zostanie wywołana przez ciążę, operację chirurgiczną, infekcję wirusową, stres czy inne czynniki.

Kiedy choroba jest czynna, system immunologiczny w niewyjaśniony dotąd sposób używa glutenu do zaatakowania błony śluzowej jelita cienkiego, co niszczy kosmki znajdujące się wewnątrz. Spłaszczają sie one wtedy lub rozpływają, co utrudnia, albo zupełnie uniemożliwia, wchłanianie składników odżywczych ze spożytego pokarmu.

Diagnozowanie celiakii

Ze względu na to, że objawy celiakii mogą odzwierciedlać symptomy innych schorzeń, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy zespół jelita drażliwego, lekarz specjalista przeprowadzi badanie fizykalne oraz zada pytania dotyczące wcześniej przebytych chorób. Najprawdopodobniej zleci również badania krwi, szczególnie kiedy będzie podejrzewał celiakię. Do potwierdzenia diagnozy mogą być potrzebne dodatkowe badania, w tym gastroskopia i biopsja jelita cienkiego.

Leczenie celiakii

Jako, że na celiakię nie ma lekarstwa, jedynym skutecznym sposobem leczenia jest dieta bezglutenowa. Wyeliminowanie wszelkich form glutenu ze sposobu odżywiania się może pomóc w znoszeniu objawów i przyczynić się do gojenia się jelita cienkiego. Nawet śladowe ilości glutenu czy też okazjonalne „folgowanie sobie” może spowodować szkody. Dieta bezglutenowa oznacza jego zupełne odstawienie.
Oprócz zmiany sposobu odżywiania się lekarz specjalista może zalecić przyjmowanie suplementów wapnia, kwasu foliowego, żelaza i cynku, jak również witamin B, D i K. Lekarstwa są często zbędne, chyba że wymagają ich uszkodzenia jelita cienkiego.